Spis z natury, często nazywany remanentem powinien odzwierciedlać stan rzeczywisty (tzn. ilość w sztukach, kg, m, litrach itd. ) zapasów lub środków trwałych.

Spis z Natury – Kogo obowiązuje i co obejmuje?

Należy w tym miejscu zaznaczyć, iż spis z natury towarów handlowych, materiałów do produkcji, opakowań, zasobów drewna, sporządzamy raz w roku. Warto także pamiętać, że spisem objęta jest również produkcja w toku i półwyroby, a spis w działalności kantorowej musi obejmować niesprzedane wartości dewizowe.

Dodatkowo, osoby prowadzące działy specjalne produkcji rolnej również muszą dokonać spisu materiałów i surowców oraz zwierząt z podziałem na gatunki. Co ważne, na arkuszach spisowych musimy również zaznaczyć towary uszkodzone lub odpady.

W spisie znajdują się tylko towary własne. Jeśli mamy towary niebędące naszą własnością, opisujemy je na osobnym arkuszu, podając dane właściciela danego towaru.

Środki trwałe również podlegają spisowi. Jednak spis ten możemy sporządzić raz na cztery lata.

Osoby, które prowadzą Książkę przychodów i rozchodów również muszą sporządzić inwentaryzację na koniec roku podatkowego.

Jak wykonać spis z natury?

Spis z natury musi być sporządzony na odpowiednich drukach, a każda ze stron musi być odpowiednio ponumerowana.

Dokument ten musi zawierać:
• Nazwę firmy.
• Datę rozpoczęcia i zakończenia spisu z natury.
• Ilość stwierdzoną w czasie spisu.
• Obecność osób (np. odpowiedzialnych materialnie).

Jak wycenić spis z natury?

Po zakończeniu spisu z natury (spis zakończono na pozycji…, str… ), należy dokonać wyceny spisu z natury. Spis wyceniamy w cenach zakupu, czyli w cenie, której zakupiliśmy towar, jeśli jesteśmy płatnikami podatku VAT, jest to cena netto, jeśli nie jesteśmy płatnikami podatku VAT, jest to kwota brutto zakupu.

Spis przechowujemy podobnie jak dokumenty księgowe 5 lat po zakończeniu roku obrachunkowego (czyli po złożeniu zeznania rocznego, czyli tak naprawdę 6 lat).

Możemy też wyceniać w cenach nabycia – jest to cena zakupu powiększona o koszty uboczne (np. cła, ubezpieczenia).

Najwięcej trudności podatnikom sprawia wycena produkcji w toku i półfabrykatów własnej produkcji. Wycenia się takie towary wg. kosztów wytworzenia - czyli wszystkich kosztów poniesionych w procesie produkcji.

Duże trudności czekają również przedsiębiorców handlujących paliwami płynnymi oraz tych prowadzący działalność budowlaną lub deweloperską.

Warto także pamiętać, że jeśli w trakcie spisu natkniemy się na przedmioty, które są np. przeterminowane lub uszkodzone, to również musimy je wycenić.

Kiedy sporządzamy spis z natury? – Dodatkowe okoliczności

Spis z natury sporządzamy również przy założeniu działalności gospodarczej, jeśli jeszcze przed jej rozpoczęciem dokonaliśmy zakupów towarów handlowych, które będziemy sprzedawać już w działalności gospodarczej.

Jeśli podejmiemy decyzję o zakończeniu działalności gospodarczej, również musimy dokonać spisu z natury, towarów i materiałów, które zostały na stanie w dniu zakończenia działalności. Spisem również muszą być w takim przypadku objęte środki trwałe.

Należy zaznaczyć, iż od wartości spisu z natury, księgowy naliczy podatek dochodowy, jak i podatek VAT (jeśli przedsiębiorca jest płatnikiem podatku VAT). W tym przypadku musi zostać złożony spis w Urzędzie skarbowym (Składają go tylko płatnicy podatku VAT).

Spis z natury również będziemy sporządzać w przypadku zmiany wspólnika spółki z o.o., spółki jawnej oraz spółki cywilnej. Spis ten należy sporządzić w dniu zmiany udziałów wspólników. Działanie to ma na celu ustalenie rzeczywistego zobowiązania podatkowego zarówno wspólnika opuszczającego spółkę, jak i tego wchodzącego do spółki.

Dodatkowo, spółki w momencie zmiany wspólnika również dokonują spisu z natury dotyczącego wyposażenia i środków trwałych. Na podstawie spisu dochodzi do przekazania wszystkich składników przedsiębiorstwa.

Każdy przedsiębiorca może co miesiąc dokonywać spisu z natury i rozliczać się na podstawie różnic remanentowych.